“Hiçbir yapıt boşluğa doğmaz; akan nehre sonradan eklenir.” diyor Nurdan Gürbilek. Akan nehir; sözcükler, imgeler ve  binalar, yollar ve köprülerle dolu; yeniden anlatılan hikâyelerde hepsine yer var.

Hikâye, ister imgelerle isterse sözcüklerle anlatılsın, günlük hayatın bir parçası. Sadece bugün, teknolojinin yardımıyla her anı doldururken değil, anlatmak için ilk araçları keşfettiğimizden beri hikâyesiz bir günümüz geçmiyor. Önce başkalarınınkini dinliyor, sonra kendi hikâyelerimizi kuruyoruz. Bizden önce anlatılanlar, farkında olsak da olmasak da, bizim anlatacaklarımızı etkiliyor; hikâyenin kendisi kadar onu kimden dinlediğimiz de önemli oluyor. Olay örgüsüne kimin bakış açısından bakıyoruz? Hangi kahramanların sesi gür çıkıyor, hangilerini hiç duymuyoruz? Hikâyeyi yeniden anlatmak en bilindik efsanelerin, mutlak doğru sanılanların bile başka türlü hayal edilmesinin, yeni kahramanların önünü açıyor.

Bugün mitolojiden tarihe, teknolojiden tıbba yıllardır söylenegelen hikâyeler yeniden anlatılıyor, mimarlık da bundan nasibini alıyor. Her seferinde sıfırdan inşa etmek yerine, mevcut olanı dönüştürmek, yapıların yeniden hayat bulmasını sağlamak; kentleri mega projeler yerine küçük ölçekli müdahalelerle iyileştirmek, mimarlığı sadece inşa etmekten ibaret olmayan kolektif bir çaba olarak görmek hiç olmadığı kadar gündemde. Üstelik keyfi bir tercih olarak değil, ekonomik, çevresel ve sosyal krizlerin içiçe geçtiği bir dönemde, bir çıkış noktası olarak hikâyeler başka perspektiflerle ve yöntemlerle yeniden kuruluyor.

Yeniden anlatmanın amacı, zaten bildiğimiz şeyleri tekrar söylemek ya da yepyeni bir şey yaratmak değil. Daha önce duymadığımız ayrıntıları, adını bilmediğimiz kahramanları tanımak, öyle değil de böyle olsaydı diyebilmek, görmediğimiz açılardan çekilmiş fotoğraflara bakmak. Her yapıtın mutlaka katettiği inişli çıkışlı yolları açığa çıkarmak için akan nehiri, içine doğanlarla beraber yeniden anlatmaya ihtiyacımız var.